Κωστής Παλαμάς: «Δεκέμβριος»…

 Κωστής Παλαμάς, «Δεκέμβριος»…

“Η μητερούλα στον κόρφο της κοιμίζει/ το ακριβό, το μόνο της παιδί

έξω με χιόνια Δεκέμβρης τριγυρίζει/ κι αυτή το σφίγγει και, σα να τραγουδεί

σιγομιλάει με γέλιο και τρεμούλα, η μητερούλα:

«Άγιε Νικόλα, που ξέγνοιστα χτενίζεις/ τ’ άσπρα σου γένια ψηλά στον ουρανό

και πέφτουν κάτου σωρός και μας χιονίζεις/ μην το κρυώσεις, λυπήσου τ’ ορφανό.

Λαμπάδα τρέχω σ’ εσέ ν’ ανάψω κιόλα, Άγιε Νικόλα!

Να ο Χριστός σου γεννιέται σε λιγάκι/ που αγαπάει, μικρό μου, τα παιδιά.

Ζεστό σου φέρνει καινούριο φουστανάκι/ και την ευχή του πιστή σου συνοδιά.

Κοιμήσου τώρα, και θάρθει στ’ όνειρό σου, να ο Χριστός σου!

Κι αφού μας φύγει, δε μας ξεχνά, θ’ αφήσει/ στον Άη Βασίλη για σε παραγγελιά

χίλια παιχνίδια λαμπρά να σου χαρίσει/ και ζαχαράτα και χάδια και φιλιά.

Με τη χαρά του η χάρη του θα σμίγει/ κι αφού μας φύγει!

Τι θα μου μένει, αν γραφθή μαύρη μέρα/ για να το χάσω από την αγκαλιά;

Χωρίς παιδάκι τι είναι η μητέρα/ χωρίς πουλάκι τι θέλει κ’ η φωλιά;

Αν της πετάξει, ας πέσει χαλασμένη…Τι θα μου μένει!»”

(Κωστή Παλαμά, Άπαντα, τ. 1, εκδ. Γκοβόστης)

Αλκυόνη Παπαδάκη: Από ποιον να ζητήσω πίσω τη ζωή μου;

Αυτό που θα ήθελα απόψε, είναι τη ζωή μου πίσω. Αλλά δεν ξέρω από ποιόν να τη ζητήσω.

Τόσο τη σκόρπισα, τόσο τη χαράμισα, τόσο τη δάνεισα, τόσο την ξερίζωσα.

Από ποιόν να τη ζητήσω τώρα.

Και τι ωφελεί.

Αυτοί είναι οι δέκα τελευταίοι νικητές του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας

Η διάκριση ενός βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας είναι τεράστια τιμή για έναν συγγραφέα ή ποιητή και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να γράψει το όνομά του με "χρυσά γράμματα" στην ιστορία.

Αυτή είναι η λίστα με όσους βραβεύτηκαν από τα μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας για το έργο τους από το 2011 μέχρι και φέτος.

Κική Δημουλά: «Όλοι έχουμε μέσα μας μιαν άλλη ζωή η οποία ενοχλεί, απαιτεί, παραπονιέται, δεν έζησε…»

Έγραψε κάποτε η Κική Δημουλά. Η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, τιμημένη με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (Prix Europeen de Litterature) το 2010 στο Στρασβούργο….

Με 67 έτη ενεργής πορείας στον γοητευτικό κόσμο της ποίησης και πολλά, σπουδαία αποφθέγματα ζωής, έρωτα, προδοσίας κι εκδίκησης, αγάπης, αγκαλιάς, μνήμης και λήθης που μοιράστηκε με τους αναγνώστες της, έχει καθιερωθεί ως μία από τις σπουδαιότερες ποιήτριες και ακαδημαϊκούς της Ελλάδας

Κωστής Παλαμάς : το καλοκαίρι μύρισε˙ προσμένουν οι αμμουδιές και τα πρυάρια

Το καλοκαίρι – Κωστής Παλαμάς

 

Απ' το κανάλι οι πάσσαρες με τ' απλωτά πανιά

γυρίζουν πρίμα,
μας φέρνουν τα ζακυθιανά λουλούδια τ' ακριβά,
το πέρασμά τους γλύκανε κ' εσένα, πικρό κύμα!

 

Και πιο καλοπιθύμητα και πιο φανταχτερά
κι από τα κρίνα,
πάσσαρες γοργοσάλευτες, με τ' άσπρα σας φτερά,
μας φέρνετε τ' αγόρια μας απ' τη μεγάλη Αθήνα.

 

Κι ανοίχτε, λιακωτά, χλωρά, φουντώστε, πασκαλιές,
του πόθου τη σκόλη˙
και σείστε τα μαντήλια σας ανάερα, λιγερές˙
παραμονεύουν οι έρωτες˙ ετοιμαστήτε, μώλοι,

 

το καλοκαίρι μύρισε˙ προσμένουν οι αμμουδιές
και τα πρυάρια,
πριν έμπης, άθεη χειμωνιά, να γίνουν εκκλησιές˙
οι ερωτεμένοι λειτουργοί και τα φιλιά τροπάρια.

Τέλη Ιουλίου κυκλοφορεί η spoken word ποιητική συλλογή της Lana Del Rey

Η σκληρόδετη έκδοση του «Violet Bent Backwards Over The Grass» θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο μαζί με το νέο της άλμπουμ.

Μετά από αρκετές καθυστερήσεις, η νέα spoken word ποιητική συλλογή της Lana Del Rey με τίτλο «Violet Bent Backwards Over The Grass» θα κυκλοφορήσει στις 28 Ιουλίου. Το νέο audiobook της 35χρονης τραγουδίστριας αποτελείται από 14 κομμάτια και έχει συνολική διάρκεια 33 λεπτά.

Σύμφωνα με την καταχώρηση στο Amazon, η Del Rey απαγγέλει τα ποιήματα σε μουσική υπόκρουση του Jack Antonoff. Για τους πιο «παραδοσιακούς», η Del Rey σκοπεύει επίσης να κυκλοφορήσει μια σκληρόδετη έκδοση 112 σελίδων της ποιητικής συλλογής μέσω του εκδοτικού οίκου Waterstones στις 29 Σεπτεμβρίου.

«Ορισμένα [ποιήματα] μου ήρθαν ολόκληρα, τα οποία ηχογράφησα και έπειτα δακτυλογράφησα, ενώ μερικά τα δούλεψα σκληρά, διαχωρίζοντας κάθε λέξη για να φτιάξω το τέλειο ποίημα. Είναι εκλεκτικά και ειλικρινά και δεν προσπαθούν να είναι οτιδήποτε άλλο από αυτό που είναι και για αυτόν τον λόγο είμαι περήφανη γι’ αυτά, ειδικά επειδή το πνεύμα στο οποίο γράφτηκαν ήταν πολύ αυθεντικό» δήλωσε η Del Rey για την συλλογή.

Η Del Rey είχε συνεργαστεί με τον Αμερικάνο τραγουδιστή και παραγωγό στον έκτο δίσκο της «Norman Fucking Rockwell!» που κυκλοφόρησε τον περασμένο Αύγουστο. Παράλληλα με την ποιητική συλλογή, η Αμερικανίδα τραγουδίστρια ετοιμάζει τον έβδομο δίσκο της με τίτλο «Chemtrails over the Country Club» που αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 5 Σεπτεμβρίου.

Λορέντζος Μαβίλης: Πάλε ξυπνάει της άνοιξης τ᾿ αγέρι, στην πλάση μυστικής αγάπης γλύκα....

Πάλε ξυπνάει της άνοιξης τ᾿ αγέρι
στην πλάση μυστικής αγάπης γλύκα,

σαν νύφ᾿ η γη, πόχει άμετρα άνθη προίκα,
λάμπει ενώ σβηέται της αυγής τ᾿ αστέρι.

Πεταλούδες πετούν ταίρι με ταίρι,
εδώ βουίζει μέλισσα, εκεί σφήκα·

τη φύση στην καλή της ώρα εβρήκα,
λαχταρίζει η ζωή σ᾿ όλα τα μέρη.

Κάθε μοσχοβολιὰ και κάθε χρώμα,
κάθε πουλιού κελάηδημα ξυπνάει

πόθο στα φυλλοκάρδια μου κι ελπίδα
να σου ξαναφιλήσω τ᾿ άγιο χώμα,

να ξαναϊδώ και το δικό σου Μάη,
όμορφή μου, καλή, γλυκειά πατρίδα.

Ο Λορέντζος Μαβίλης στο ποίημα «Πατρίδα»

Γιώργου Σεφέρη, «Ο Στράτης Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους»

Γιώργου Σεφέρη, «Ο Στράτης Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους»
Δεν έχει ασφοδίλια, μενεξέδες, μήτε
πώς να μιλήσεις με τους πεθαμένους.

Οι πεθαμένοι ξέρουν μονάχα τη γλώσσα των λουλουδιών·
γι’ αυτό σωπαίνουν

ταξιδεύουν και σωπαίνουν, υπομένουν και σωπαίνουν
παρά δήμον ονείρων, παρά δήμον ονείρων.

Κική Δημουλά: Τρία ποιήματα για τη γυναίκα

Η κορυφαία Ελληνίδα ποιήτρια έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 89 ετών, το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου, έπειτα από νοσηλεία με αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα.

Μας έμαθε πως ο έρωτας είναι γένους ανυπεράσπιστου, πως η ευτυχία δεν είναι ξεκάθαρη καιρική συνθήκη, πως νυχτώνει στη σωστή ώρα και πως εκεί που τελειώνουμε εμείς αρχίζει η θάλασσα. Η Κική Δημουλά μπορεί να έβαλε οριστικά τελεία, μα οι λέξεις και εικόνες της δεν φθείρονται από το χρόνο, αυτό τον αμείλικτο εχθρό που τόσο φοβόταν και αντιμετώπιζε ειρωνικά στα ποιήματά της.

Κική Δημουλά: Δεν ζει κανείς χωρίς να φεύγει. Και τα αγάλματα ακόμη, και αυτά τη νύχτα δραπετεύουν - 10 φράσεις με αξία

10 σημαντικές φράσεις με αξία από την Κική Δημουλά >>

1. Από τα όνειρα που ανάθρεψα το πιο πονετικό μου: να μη γερνάω μόνη.

2. Έτσι πρέπει να ράβονται οι σχέσεις κι οι εξαρτήσεις, με αραιές χαλαρές βελονιές, για να μπορούν να ξηλώνονται εύκολα.

3. Δεν λιγοστεύει η σιωπή με μια λέξη.

4. Δεν ζει κανείς χωρίς να φεύγει. Και τα αγάλματα ακόμη, και αυτά τη νύχτα δραπετεύουν.

5. Μετανοιώνω που τρόχισα τόσα «όχι» για να πω τελικά τόσα «ναι» που με μαχαίρωσαν.

6. Για σένα στις επιθυμίες μου λόγος δεν έγινε ποτέ. Δεν σε προέβλεψαν ποτέ τα όνειρά μου.

7. Αλλά εγώ είμαι πια σε ρήξη με το «λίγο»

8. Οι λέξεις φταίνε. Αυτές ενθάρρυναν τα πράγματα σιγά – σιγά ν’ αρχίσουν να συμβαίνουν.

9. Ένα μόνο δεν μου δίνει τ’ όνειρο. Το όριο. Ως που να κινδυνέψω. Γιατί τότε πια δεν θα ήταν όνειρο. Θα’ ταν γεράματα.

10. Είμαι έτοιμη; Να σφίξω καλά τη δειλία μου μην πλημμυρίσει λόγια και τούτη η απόφασή μου.

Οδυσσέα Ελύτη, Το Μονόγραμμα (αποσπάσματα)

ΙΙΙ

Έτσι μιλώ για σένα και για μένα

Επειδή σ’ αγαπώ και στην αγάπη ξέρω
Να μπαίνω σαν Πανσέληνος
Από παντού, για το μικρό το πόδι σου μες στ’ αχανή σεντόνια
Να μαδάω γιασεμιά — κι έχω τη δύναμη
Αποκοιμισμένη, να φυσώ να σε πηγαίνω
Μες από φεγγερά περάσματα και κρυφές της θάλασσας στοές
Υπνωτισμένα δέντρα με αράχνες που ασημίζουμε

Ακουστά σ’ έχουν τα κύματα
Πώς χαϊδεύεις, πώς φιλάς
Πώς λες ψιθυριστά το «τί» και το «έ»
Τριγύρω στο λαιμό στον όρμο
Πάντα εμείς το φώς κι η σκιά

Πάντα εσύ τ’ αστεράκι και πάντα εγώ το σκοτεινό πλεούμενο
Πάντα εσύ το λιμάνι κι εγώ το φανάρι το δεξιά
Το βρεμένο μουράγιο και η λάμψη επάνω στα κουπιά
Ψηλά στο σπίτι με τις κληματίδες
Τα δετά τριαντάφυλλα, το νερό που κρυώνει
Πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα και πάντα εγώ η σκιά που μεγαλώνει
Το γερτό παντζούρι εσύ, ο αέρας που το ανοίγει εγώ
Επειδή σ’ αγαπώ και σ’ αγαπώ
Πάντα εσύ το νόμισμα και εγώ η λατρεία που το εξαργυρώνει:

Τόσο η νύχτα, τόσο η βοή στον άνεμο
Τόσο η στάλα στον αέρα, τόσο η σιγαλιά
Τριγύρω η θάλασσα η δεσποτική
Καμάρα τ’ ουρανού με τ’ άστρα
Τόσο η ελάχιστή σου αναπνοή

Που πια δεν έχω τίποτε άλλο
Μες στους τέσσερις τοίχους, το ταβάνι, το πάτωμα
Να φωνάζω από σένα και να με χτυπά η φωνή μου
Να μυρίζω από σένα και ν’ αγριεύουν οι άνθρωποι
Επειδή το αδοκίμαστο και το απ’ αλλού φερμένο
Δεν τ’ αντέχουν οι άνθρωποι κι είναι νωρίς, μ’ ακούς
Είναι νωρίς ακόμη μες στον κόσμο αυτόν αγάπη μου

Να μιλώ για σένα και για μένα.

VII

Στον Παράδεισο έχω σημαδέψει ένα νησί
Απαράλλαχτο εσύ κι ένα σπίτι στη θάλασσα

Με κρεβάτι μεγάλο και πόρτα μικρή
Έχω ρίξει μες στ’ άπατα μιαν ηχώ
Να κοιτάζομαι κάθε πρωί που ξυπνώ

Να σε βλέπω μισή να περνάς στο νερό
και μισή να σε κλαίω μες στον Παράδεισο.

Από τη συλλογή Το Μονόγραμμα (1971)

[πηγή: Οδυσσέας Ελύτης, Ποίηση, Ίκαρος, Αθήνα 2002, σ. 254-255, 259]

Αποσπάσματα από την Αναφορά στον Γκρέκο του Νίκου Καζαντζάκη

Η ζωή’ ναι πόλεμος, η γης είναι στρατόπεδο, η νίκη είναι το μόνο σου χρέος. Μην κοιμάσαι, μη στολίζεσαι, μη γελάς, μη μιλάς, ένας είναι ο σκοπός σου, ο πόλεμος’ πολέμα! (σελ.158)

Τάσος Λειβαδίτης: Γιατί η ζωή είναι ατελείωτη

Ούτε κι ο ίδιος μπορούσε πια να πει τι ακριβώς είχε συμβεί,

και τι είχε προσθέσει

η απεγνωσμένη δίψα του να ξεφύγει από τον εαυτό του. Ίσως όμως

και να τάχε απλώς φανταστεί,

καθισμένος εδώ, στ΄ ανοιχτό παράθυρο, άντικρυ στο βαθύ, σιωπηλό στερέωμα

νοιώθωντας την απέραντη ευτυχία να ζει και να μυρίζει και

να βλέπει και ν΄ αγγίζει

μέσα σ΄ αυτόν τον αλλοπρόσαλλο κόσμο που τον αγάπησε

και τον μίσησε παράφορα

που τα κέρδισε και τάχασε όλα, για να τα κερδίσει και να τα

χάσει ξανά

και ξανά. Γιατί η ζωή είναι ατέλειωτη και μπορεί κανείς να

ξαναρχίσει

και δυο φορές – να ξαναρχίζει κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή-

και τίποτα δε χάνεται, μα όλα είναι για πάντα μέσα σου

Τ.Λειβαδίτης

Κική Δημουλά: Σε λένε αναποφάσιστο, μην τους ακούς, ευαίσθητος είσαι...

Σε λένε αναποφάσιστο,
μην τους ακούς,
ευαίσθητος είσαι.
Διστάζεις να διαλέξεις,
γενικά δυσκολεύεσαι ν’ απαρνηθείς.

Τόσο καιρό που δέρνεσαι ανάμεσα στο ένα και το άλλο,
δέθηκες μαζί τους.

Αίσθημα γίνεται στο τέλος το δίλημμα,
θέλεις να κρατήσεις και τα δύο,
μα είναι νόμος να προτιμάς.

Διάλεξε λοιπόν αυτό που σου προτείνει η αβεβαιότητα.
Σπανίως πέφτει έξω.,

Κική Δημουλά

22 ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη

Ο Έλληνας ποιητής και πεζογράφος Κώστας Καρυωτάκης είχε γεννηθεί στην Τρίπολη Αρκαδίας στις 11 Νοεμβρίου (30 Οκτωβρίου) 1896 και πέθανε στις 21 Ιουλίου του 1928.

ΣΕ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΜΦΟΙΤΗΤΗ

Φίλε, η καρδιά μου τώρα σα να εγέρασε.
Τελείωσεν η ζωή μου της Αθήνας,
που όμοια γλυκά και με το γλέντι επέρασε
και με την πίκρα κάποτε της πείνας.

Δε θα 'ρθω πια στον τόπο που η πατρίδα μου
τον έδωκε το γιόρτασμα της νιότης,
παρά περαστικός, με την ελπίδα μου,
με τ' όνειρο που εσβήστη, ταξιδιώτης.

Προσκυνητής θα πάω κατά το σπίτι σου
και θα μου πουν δεν ξέρουν τι εγίνης.
Μ' άλλον μαζί θα ιδώ την Αφροδίτη σου
κι άλλοι το σπίτι θα 'χουν της Ειρήνης.

Θα πάω προς την ταβέρνα, το σαμιώτικο
που επίναμε για να ξαναζητήσω.
Θα λείπεις, το κρασί τους θα' ναι αλλιώτικο,
όμως εγώ θα πιω και θα μεθύσω.

Θ' ανέβω τραγουδώντας και τρεκλίζοντας
στο Ζάππειο που ετραβούσαμεν αντάμα.
Τριγύρω θα 'ναι ωραία πλατύς ο ορίζοντας,
και θα 'ναι το τραγούδι μου σαν κλάμα.

Χάρης Σακελλαρίου": Το παγωμένο πουλάκι...

Το παγωμένο πουλάκι

Έξω πέφτει χιόνι
κι είναι παγωνιά
κι όλοι μαζευτήκαν
στη ζεστή γωνιά.

Άσπρισαν οι δρόμοι,
στρώθηκε η αυλή
κι ο βοριάς σφυρίζει
τώρα πιο πολύ.

Στο παράθυρό μας
στέκει ένα πουλί
και χτυπά το τζάμι
και παρακαλεί.

- Πάρτε με κοντά σας
για να ζεσταθώ.
Τρέμω το καημένο
και έξω θα χαθώ.

- Έλα πουλάκι
για να ζεσταθείς
Όλοι σ' αγαπάμε
μη μας φοβηθείς.

Από το ψωμί μας
ψίχουλα να φας,
κι όταν βγει ο ήλιος,
λεύτερο πετάς.

( ΧΑΡΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ )

Κική Δημουλά: Ο πληθυντικός αριθμός – (ανάλυση ποιήματος)

Ὁ ἔρωτας,
ὄνομα οὐσιαστικόν,
πολὺ οὐσιαστικόν,
ἑνικοῦ ἀριθμοῦ,
γένους οὔτε θηλυκοῦ, οὔτε ἀρσενικοῦ,
γένους ἀνυπεράσπιστου.
Πληθυντικὸς ἀριθμὸς
οἱ ἀνυπεράσπιστοι ἔρωτες.

Ὁ φόβος,
ὄνομα οὐσιαστικὸν
στὴν ἀρχὴ ἑνικὸς ἀριθμὸς
καὶ μετὰ πληθυντικὸς
οἱ φόβοι.
Οἱ φόβοι
γιὰ ὅλα ἀπὸ δῶ καὶ πέρα.

Ἡ μνήμη,
κύριο ὄνομα τῶν θλίψεων,
ἑνικοῦ ἀριθμοῦ
μόνον ἑνικοῦ ἀριθμοῦ
καὶ ἄκλιτη.
Ἡ μνήμη, ἡ μνήμη, ἡ μνήμη.

Ἡ νύχτα,
Ὄνομα οὐσιαστικόν,
Γένους θηλυκοῦ,
Ἑνικὸς ἀριθμός.
Πληθυντικὸς ἀριθμὸς
Οἱ νύχτες.
Οἱ νύχτες ἀπὸ δῶ καὶ πέρα.

(Τό λίγο τοῦ κόσμου 1971)

Η ποιήτρια παίζει με τις λέξεις και με τις έννοιες, ανακατεύει τη σημασιολογία με τη γραμματική και δίνει ένα μοναδικό ποιητικό αποτέλεσμα. Κάθε στροφή αφιερώνεται και σε ένα ουσιαστικό: έρωτας, φόβος, μνήμη και νύχτα. Η επιλογή αυτών των λέξεων, καθώς και η σειρά με την οποία παρουσιάζονται δεν είναι διόλου τυχαία, καθώς τα νοήματα συνδέονται αλυσιδωτά.

Τάσος Λειβαδίτης: Όταν κάποτε θα φύγω...

Ο Τάσος Λειβαδίτης, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1922, και ήταν το πέμπτο κατά σειρά παιδί της οικογένειας Λειβαδίτη. Η καταγωγή του όμως ήταν από Κοντοβάζαινα της Αρκαδίας.

Κι όταν κάποτε θα φύγω,

δε θα πάρω μαζί μου,παρά λίγο βιολετί απ'το δειλινό,

κι ένα άστρο από κάποιο παραμύθι..

Τ. Λειβαδίτης

Ηλίας Κεφαλάς: Άνθη του τρυφερού φθινόπωρου, αφήστε να με συναντήσει η έσχατη χαρά...

Μέσα στη νύχτα μου γλιστρούν σιωπές

Μαύρες βροχές με ταξιδεύουν

στις μακρινές φαιόχρωμες πεδιάδες

Οι άνεμοι με οδηγούν

στις ρίζες των βουνών

Ανέγγιχτη ώρα: Οι εποχές διαχέονται

με άλικες πνοές

κι ένα φθινόπωρο χρυσό κατασταλάζει

Στο κούφιο χάος των γκρεμών

τα νηπενθή ανάβουν

ισχνές ανθοφορίες της ερημιάς

που ωστόσο σπινθηροβολούν στη μνήμη

Άνθη του τρυφερού φθινόπωρου

αφήστε να με συναντήσει η έσχατη χαρά

μετά την πτώση μετά την τέφρα

και τη μοναξιά

να σπινθηροβολήσω μαγικά

άνθος κι εγώ πανέρημο

σε κάποια αδόκητη στροφή της μνήμης

Ηλίας Κεφαλάς «Άνθη του φθινοπώρου»

(Από τη συλλογή «Σκοτεινός μαγνήτης», εκδ. Άλως, 1989)

Κική Δημουλά