Πολλές οι συνωμοσίες και αμέτρητα τα σενάρια που αφορούν την παρούσα κατάσταση σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο καθένας μας σκέφτεται διαφορετικά και αντιλαμβάνεται όσα συμβαίνουν με αλλιώτικο τρόπο.
Αν ρωτήσεις ένα θεολόγο σχετικά με την εμφάνιση του κορονοιού θα σου πει «είναι θέλημα Θεού, δοκιμάζει την πίστη μας». Αν ρωτήσεις έναν καθηγητή φυσικής θα σου πει «η θερμοκρασία αυξάνεται, οι πάγοι λιώνουν, το περιβάλλον καταστρέφεται και μας εκδικείται» κ.ο.κ.. Δεν είμαι εδώ να σου δώσω απάντηση. Μεταφέρω απλά τις σκέψεις μου και τους προβληματισμούς μου.
Ως κοινωνιολόγος προσπαθώ να βλέπω τις καταστάσεις από απόσταση. Ανέκαθεν μου άρεσε να παρατηρώ τους ανθρώπους. Έμπαινα στο μετρό και τους κοίταζα, πως στέκονται, πως κινούνται μέσα στο χώρο, παρατηρούσα την κοινωνική τους συμπεριφορά μέσα στο βαγόνι και αναρωτιόμουν τι να σκέφτονται εκείνη τη στιγμή. Έτσι και τώρα... ας δούμε από μακριά την κατάσταση και ας αφήσουμε στην άκρη το λόγο που συμβαίνει.
Θέλοντας και μη αυτή τη στιγμή συμμετέχουμε σε ένα πείραμα... κοινωνικό.
Πειράματα γίνονται συνέχεια κάθε είδους, από τα παιδικά μας χρόνια στο σχολείο κάναμε πειράματα στην τάξη. Το πείραμα ξεκινάει από ένα αρχικό ερώτημα ή προβληματισμό, συνεχίζεται με μια διαδικασία τυχαίων ή μη πράξεων που θα οδηγήσουν σε ένα αποτέλεσμα και θα δώσουν μια απάντηση στο αρχικό μας ερώτημα. Τα πειραματικά αποτελέσματα ερμηνεύονται με τη βοήθεια "υποθέσεων" οι οποίες και αποτελούν τις επιστημονικές "προτάσεις" ερμηνείας.
Έτσι και εδώ καταλήγουμε σε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Και τι θέλω να πω με αυτό;
Θα σε πάω στα ριάλιτι παιχνίδια της τηλεόρασης. Πως γίνεται σε κάθε ριάλιτι κάποιοι να τσακώνονται, κάποιοι να ερωτεύονται, κάποιοι να γινόταν φίλοι κτλ; Είναι μια έτοιμη συνταγή πάνω σε ανθρώπινες συμπεριφορές, σύμφωνα με την οποία η καθημερινή αλληλεπίδραση των ανθρώπων φέρνει και τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Μπορεί η πρόφαση να είναι διαφορετική, δηλαδή άλλοτε να είναι η μόδα, άλλοτε η μαγειρική, άλλοτε η επιβίωση ή απλά η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο. Όλα όμως βασίζονται στον εγκλεισμό και στον περιορισμό της ελευθερίας για ένα διάστημα.
Πολλοί άνθρωποι σε ένα σπίτι, διαφορετικές προσωπικότητες, δυο φύλα, κάποιο χρονικό διάστημα και τα άτομα καλούνται να συνυπάρξουν. Και εκεί αρχίζει το παιχνίδι! Καθημερινές τριβές, έρωτες, ίντριγκες, φωνές κτλ. Σε όλα αυτά ξεχάσαμε να αναφέρουμε τις κάμερες που υπάρχουν στο χώρο και καταγράφουν τα πάντα. Όλα αυτά στο βωμό του χρήματος. Το κανάλι επιδιώκει τα νούμερα τηλεθέασης, τα οποία φέρνουν διαφημίσεις και κατ' επέκταση χρήματα! Το ίδιο επιθυμούν και οι προσωπικότητες που συμμετέχουν ως παίκτες σε αυτο το τηλεοπτικό προϊόν. Ποιος θα είναι ο νικητής άραγε;
Και κάπως έτσι ερχόμαστε στην δικιά μας πραγματικότητα...
Είσαι ο παίκτης ή το πιόνι;
Ο άνθρωπος είναι κατεξοχήν κοινωνικό ον. Επιζητά τη συντροφικότητα μέσα από τις διάφορες μορφές της, μέσα από την παρέα, τη φιλία, τον έρωτα. Θέλει να πλαισιώνεται από άλλα άτομα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι επιθυμεί να είναι ολομερείς και ολονυχτίς με άλλους ανθρώπους κλεισμένος σε ένα χώρο!
Και μέσα σε όλα αυτά θέλει να είναι ελεύθερος.
«Ελευθερία»...τι ωραία λέξη, εύηχη και με τι «βαριά» σημασία. Ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να κάνει ότι θέλει αρκεί να μην παραβιάζει την ελευθερία του άλλου, λέει ο Ποινικός Κώδικας.
Δηλαδή αν εγώ από την Αθήνα θέλω να πάω στο Μεξικό είμαι ελεύθερη να πάω. Είμαι όντως;;;
Αν πάω να μπω στο αεροπλάνο και δεν έχω εισιτήριο δεν θα με αφήσουν να μπω. Για να έχω εισιτήριο θα πρέπει να δώσω κάποια χρήματα ώστε να το αγοράσω. Για να βρω τα χρήματα θα πρέπει να δουλέψω και για να δουλέψω θα πρέπει να αφιερώσω προσωπικό χρόνο μέσα στη μέρα μου σε κάτι που κάποιος θα μου «επιβάλλει» να κάνω, την ώρα που θέλει να το κάνω, ώστε να με πληρώσει, παρόλο που εγώ εκείνη τη στιγμή δεν έχω, ενδεχομένως, την όρεξη να το κάνω.
Άρα, σε τι βαθμό είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ότι θέλουμε, όποτε το θέλουμε και όπως το θέλουμε στη ζωή μας; Μήπως ζούμε μια ζωή με οριοθετημένες ελευθερίες;
Ήρθε η ώρα να δούμε το δικό μας ριάλιτι. Καλούμαστε, πλέον υποχρεωνόμαστε, να μείνουμε στο σπίτι μας για ένα αόριστο χρονικό διάστημα ακόμα, να συνυπάρξουμε με άτομα της οικογένειας μας ολόκληρα 24ωρα, να ξεχάσουμε κάθε δικαίωμα να πράξουμε ελεύθερα εκτός οικίας με απώτερο στόχο να καταπολεμήσουμε την πανδημία, που ακούει στο όνομα Κορονοϊός.
Και εδώ αρχίζει το show! Παιδιά που τρελαίνονται μέσα στο σπίτι, γονείς που δεν ξέρουν πως να περάσουν τις ατέλειωτες ώρες όλοι μαζί. Άλλος ανοίγει πόρτες, άλλος απορροφητήρες, άλλος βάζει ηλεκτρική σκούπα, άλλος μιλάει στο τηλέφωνο, άλλος ανοίγει τηλεόραση και στο τέλος... Μπουρλότο!!!
Ποια είναι η κάμερα μου; Να κοιτάξω στον τοίχο της κουζίνας, στο σαλόνι η στο δωμάτιο;
Όλα τα παραπάνω βασίζονται στη συμμόρφωση και την υπακοή. Στη συμμόρφωση των νόμων, των κανόνων και στην προκειμένη, των απαγορεύσεων. Καλούμαστε να συμμορφωθούμε με τα μέτρα που ορίζει το κράτος για να καταπολεμήσουμε τον κορονοϊό. Η συμμόρφωση εξάλλου, αφορά στην τροποποίηση μιας συμπεριφοράς προκειμένου να ταιριάζει το άτομο με την ομάδα- κοινωνία, παρόλου που το ίδιο μπορεί να διαφωνεί με αυτήν.
Έτσι, η έννοια του κοινωνικού πειράματος σχετίζεται με την "φυσική" ανθρώπινη συμπεριφορά, για το πώς σκεφτόμαστε, πώς συμπεριφερόμαστε και πώς ενεργούμε. Για τη δυναμική της ομάδας και το πώς αντιλαμβανόμαστε τους άλλους, αλλά και το πώς αυτοί επηρεάζουν τη σκέψη μας.
Μετρώντας, πλέον, μήνες σε καραντίνα η συναισθηματική, και όχι μόνο, κόπωση του καθενός βγαίνει στην επιφάνεια. Ας είμαστε αισιόδοξοι ότι όλο αυτό θα τελειώσει σύντομα κι ό,τι στερηθήκαμε τόσο καιρό θα έχουμε τη χαρά να το ζήσουμε ξανά. Τώρα είναι η στιγμή να εκτιμήσουμε όσα είχαμε τόσο καιρό δεδομένα. Ανθρώπους και στιγμές που δεν τους δίναμε αξία.
Υπομονή και θετική σκέψη...
Mary Poppins
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου