Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στην παραλία της Φανερωμένης, εκτός από τον παλιό ερειπωμένο χριστιανικό ναό που αναστήλωσε περί τα 1640 ο Λάμπρος Κανέλλος ιδρύοντας τη σημερινή Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Φανερωμένης,υπήρχε ένας από τους αρκετούς ανεμόμυλους της Σαλαμίνας. Στα τέλη του 19ου αιώνα, το 1878, η μεταφορά του Ναυστάθμου από τον Πόρο στον όρμο της Φανερωμένης, οδηγεί στην κατασκευή ενός μικρού κτιρίου από τα ερείπια του παλαιού ανεμόμυλου. Μέχρι το 1881, οπότε ο Ναύσταθμος μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση, στον όρμο των Παλουκιών, το κτίριο χρησίμευε ως Διοικητήριο ενώ στη συνέχεια την εκμετάλλευσή του είχε το Μοναστήρι της Φανερωμένης. Σήμερα, σε ανάμνηση του πρώτου εκείνου Ναυστάθμου της Σαλαμίνας υπάρχει ένα σχετικό Μνημείο επί της παραλίας της Φανερωμένης.
Το 1933, ο μεγάλος νέο-Έλλην ποιητής και πρωτοπόρος στοχαστής Άγγελος Σικελιανός επισκέφθηκε το Μοναστήρι της Φανερωμένης και εντυπωσιάστηκε από τη φυσική ομορφιά του τοπίου εκφράζοντας την επιθυμία να του παραχωρηθεί ένας χώρος διαμονής. Έτσι λοιπόν, το μικρό σπιτάκι επί της παραλίας της Φανερωμένης παραχωρήθηκε στον Άγγελο Σικελιανό, ο οποίος έζησε μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Άννα Καμπανάρη(1900 ή 1904 - 2006) τα τελευταία χρόνια της ζωής του, από το 1938 μέχρι το 1949.
Μετά το θάνατο του Άγγελου Σικελιανού, το μικρό παραθαλάσσιο οίκημα ερήμωσε.
1991, σαράντα χρόνια μετά το θάνατο του μεγάλου Έλληνα ποιητή, σε σχετική εκδήλωση που διοργάνωσε ο Δήμος Σαλαμίνας, η Άννα Καμπανάρη, χήρα του Άγγελου Σικελιανού, σε βαθιά γεράματα εξέφρασε την επιθυμία να αναστηλωθεί το ερειπωμένο σπιτάκι και να δημιουργηθεί ένα μικρό μουσείο, το οποίο η ίδια θα εξόπλιζε με τη δωρεά προσωπικών αντικειμένων.
Η αποκατάσταση του κτιρίου από το Δήμο Σαλαμίνας σε συνεργασία με την Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων Αττικής διήρκεσε από το 2003 έως το καλοκαίρι του 2006, με τα επίσημα εγκαίνια να λαμβάνουν χώρα στις 17 Σεπτεμβρίου του 2006. Η Άννα Καμπανάρη δεν πρόλαβε να δει το έργο το οποίο εμπνεύστηκε, αφού κατέληξε λίγες εβδομάδες προ του τέλους της αποκατάστασης του κτιρίου, στις 26 Μαΐου του 2006. Στο αποκαταστημένο κτίριο, το οποίο αλλοιώθηκε σε αρκετά μεγάλο βαθμό, με τον νησιώτικο χρωματισμό υπάρχουν μέχρι σήμερα διάφορα εκθέματα και κειμήλια, έπιπλα, φωτογραφίες, επιστολές, καθώς και άλλα αντικείμενα από τον βίο του ζευγαριού.
Όμως, ενώ η οικία-μουσείο του Σικελιανού θα μπορούσε να αποτελεί ένα πολιτιστικό σημείο αναφοράς για τη Σαλαμίνα, παραμένει εγκαταλειμμένη, παραμελημένη και μη προσβάσιμη για το κοινό παρά τη μικρή απόσταση που τη χωρίζει από την παραλία της Φανερωμένης και την ομώνυμη Μονή, η οποία δέχεται προγραμματισμένες επισκέψεις προσκυνητών.
Γιατί βαθιά μου δόξασα και πίστεψα τη γη
και στη φυγή δεν άπλωσα τα μυστικά φτερά μου,
μα ολάκερον ερίζωσα το νου μου στη σιγή,
νά που και πάλι αναπηδά στη δίψα μου η πηγή,
πηγή ζωής, χορευτική πηγή, πηγή χαρά μου...
Γιατί ποτέ δε λόγιασα το πότε και το πώς,
μα εβύθισα τη σκέψη μου μέσα στην πάσαν ώρα,
σα μέσα της να κρύβονταν ο αμέτρητος σκοπός,
νά τώρα που, ή καλοκαιριά τριγύρα μου είτε μπόρα,
λάμπ’ η στιγμή ολοστρόγγυλη στο νου μου σαν οπώρα,
βρέχει απ’ τα βάθη τ’ ουρανού και μέσα μου ο καρπός!
Γιατί δεν είπα: "εδώ η ζωή αρχίζει, εδώ τελειώνει..."
μα "αν είν’ η μέρα βροχερή, σέρνει πιο πλούσιο φως...
μα κι ο σεισμός βαθύτερη τη χτίση θεμελιώνει,
τι ο ζωντανός παλμός της γης που πλάθει είναι κρυφός..."
νά που, ό,τι στάθη εφήμερο, σα σύγνεφο αναλιώνει,
νά που ο μέγας Θάνατος μου γίνηκε αδερφός!
Άγγελος Σικελιανός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου