Η Πορεία της παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα

Η Πορεία της παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα και τα όργανα της

[Ρίζες Μουσικής] [Πορεία Μουσικής] [Παραδοσιακή Χοροί] [Μουσικά Όργανα]

Οι ρίζες της Ελληνικής μουσικής

Οι πρώτες μουσικὲς παραστάσεις που έχουν σωθεί στην Ελλάδα ανήκουν στον Κυκλαδικό Πολιτισμό και χρονολογούνται απὸ τα τέλη της Γ´ χιλιετίας π.Χ. και απεικονίζουν δύο μουσικά όργανα: μια άρπα και ένα διπλό αυλό. 

Λίγο αργότερα, γύρω στα μέσα της Β´ χιλιετίας π.Χ., ὁ Μινωικός Πολιτισμός μας παρουσιάζει μερικὲς εικόνες μουσικών σκηνών με λύρες ἢ διαύλους. Πρέπει να περάσει μισή χιλιετία για να ξαναβρούμε μουσικὲς παραστάσεις στον ελληνικό χώρο.

Η Αρχαία Ελλάδα, εδικός ὁ Η´ αἰ. π.Χ. έχει καίρια σημασία, γιατί σε αυτόν συντελείται μία ταχύτατη άνοδος στον ελληνικό μουσικό πολιτισμό. Έτσι, ἡ μουσική μαζὶ με την ποίηση προηγήθηκαν συγκριτικά με τις κλασικὲς τέχνες. Στα χρόνια των λυρικών, ἡ ελληνική μουσική είχε φτάσει σε πλήρη ακμή και τη διατηρεί για 200-250 χρόνια. 

Από τα μέσα του Ε´ αι. π.Χ. κι έπειτα, αρχίζει ἡ καθοδική πορεία της ελληνικής μουσικής, που θα συνεχιστή ως το τέλος της ελληνιστικής εποχής. 

Η αρχαία ελληνική μουσική δεν χρησιμοποιούσε την ορχήστρα η συνδυασμούς πολλών οργάνων, εφόσον δεν ανταποκρίνονταν στα ιδεώδη της, αλλά δεχόταν μόνο πολυπρόσωπες χορωδίες.

 Οι απεικονίσεις μουσικών σκηνών είναι πολὺ εντυπωσιακές, γιατί χαρακτηρίζουν με ακρίβεια και δύναμη το ήθος της σκηνής και το ρόλο της μουσικής μέσα στη ζωή.

Μια άλλη μεγάλη σελίδα της ελληνικής μουσικής αντιπροσωπεύει ἡ μεσαιωνική ἢ Βυζαντινή μουσική, για την οποία δεν έχουμε αρκετὲς πληροφορίες, αλλά γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας ότι επρόκειτο για αποκλειστικά φωνητική μουσική, μια και ἡ χρήση μουσικών οργάνων απαγορευόταν μέσα στην εκκλησία. 

Κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο και σε όλη την Τουρκοκρατία ἡ βυζαντινή παράδοση συνεχίστηκε στην εκκλησιαστική μουσική.

Η Νεώτερη ελληνική παράδοση βασίζεται σε δύο στοιχειά: τη βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική και τη λαϊκή μουσική, που πιθανότατα προέρχεται από τη βυζαντινή λαϊκή μουσική, μολονότι σε ορισμένες από τις πιο απομονωμένες περιοχὲς έχει διατηρήσει και ορισμένα αρχαία ελληνικά η άλλης προέλευσης κατάλοιπα. 

Και ενώ η ίδια η λαϊκή μουσική φαίνεται να έχει πολὺ μικρή επίδραση από την τούρκο-αραβική μουσική, τα όργανα της έχουν προέλευση τούρκο-άραβο-περσική. Στα νησιά συναντούμε ιταλικὲς επιδράσεις, στη Βόρεια Ελλάδα μουσικά γένη που επικρατούν σε όλα τα κεντρικά Βαλκάνια.

Η λαϊκή μουσική της Ελλάδας είναι ελάχιστα γνωστή σε σχέση με τη λαϊκή μουσική άλλων χωρών. 

Η ποικιλία των τραγουδιών είναι μεγάλη, οι ρυθμοί ευαίσθητοι και πολύπλοκοι για τοις Δυτικοευρωπαίους, ενώ οι τρόποι και οι κλίμακες ακολουθούν την ανατολική παράδοση. 

Αυτή ἡ δύναμη της παράδοσης εμπόδισε σε ένα βαθμό την εισροή της ξένης δυτικοευρωπαϊκής μουσικής στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωση.