Κριτική του μπαλέτου «Herrumbre/Σκουριά»

Η παραγωγή του Εθνικού Μπαλέτου της Ισπανίας και του Εθνικού Ινστιτούτου Τεχνών και Μουσικής αφορά στην χορογραφία Herrumbre/Σκουριά (2004) του Ισπανού Nacho Duato (1957). Θέμα της είναι τα βασανιστήρια, με αφορμή το τρομοκρατικό χτύπημα στον σιδηροδρομικό σταθμό Ατότσα της Μαδρίτης, αλλά και τις αποκαλυπτικές εικόνες που ήρθαν στην επιφάνεια την ίδια εποχή από τις φυλακές υψίστης ασφάλειας του Γκουαντάναμο της Κούβας.

Και ναι μεν η θεματική υπήρξε ενδιαφέρουσα προ δεκαπέντε ετών, σήμερα όμως φαντάζει ανεπίκαιρη. Γιατί άραγε δεν επιλέχθηκε ένα πιο καίριο ζήτημα όπως η ανέγερση τειχών, για να εγκλωβίσουν τους ανθρώπους; γιατί δεν διάλεξε η Εθνική Λυρική Σκηνή να ασχοληθεί με την ανθρωπιστική κρίση στα σύνορα της χώρας, αλλά και εντός αυτών; και πιο σημαντικό: γιατί δεν έγινε μία ανάθεση σε Έλληνα χορογράφο, που θα τα κατάφερνε ίσως καλύτερα; ανεβαίνουν κάθε χρόνο πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις βασισμένες σε εγχώριες ιδέες.

Παραμερίζοντας τα ερωτήματα, η χορογραφία του Duato δεν έχει κάτι νέο να προτείνει εν έτι 2019. Το θέαμα υπήρξε βαρετό, επαναλαμβανόμενο και ανέμπνευστο. Υπήρξαν κάποιες δυνατές εικόνες, όπως αυτή του ηλεκτροσόκ, αλλά έλειπε η αφήγηση. Δεν υπήρχε μία ιστορία να συνδέει τα τεκταινόμενα. 

Δεν έρρεε κάποια υπόθεση. Τα δε ερωτικά μέρη, που παρεμβάλλονταν, καθιστούσαν δυσκολοχώνευτο το θέαμα. Μάλιστα σε αρκετές εικόνες την παράσταση έκλεβε το σκηνικό του Ιρανού αρχιτέκτονα Jaafar Chalabi (1962) σε συνδυασμό με τους χαμηλούς φωτισμούς του Brad Fields και τις μουσικές των Pedro Alcalde (1959), Sergio Caballero (1966) και David Darling (1941) (Dark Wood). Υπήρξαν αδιάφορες σκηνές, όπως αυτή που διεξήχθη υπό τον ήχο ελικοπτέρων. 

Οι ιδέες του Duato έχαναν στην απέραντη σκηνή της ΕΛΣ. Ίσως σε μία συμβατική ελληνική σκηνή, το έργο να κέρδιζε σε δυναμική. Θα έπρεπε να είχαν περιορίσει τον χώρο της σκηνής, ώστε η χορογραφία να αγγίξει τον θεατή με το μήνυμά της. Καλύτερη εικόνα αυτή των πέντε ανδρών πίσω από το συρματόπλεγμα, που μπορεί να είχε λιγότερο χορό, αλλά διέθετε περισσότερη ουσία.

Η παράσταση κερδίζει βαθμούς λόγω των εξαίρετων χορευτών. Πολύ καλά χόρεψαν οι Έλενα Κέκκου μαζί με τον Δημήτρη Φέρρα. Γιάννης Μητράκης, Τζορντάνο Μπότσα, Γιάννης Λάβνερ και Γιάννης Γκάντσιος βελτιώνονται συνέχεια. Η Ευριδίκη Ισαακίδου και ο Ντανίλο Ζέκα εμφανίστηκαν χωρίς να εντυπωσιάσουν, μιας και η χορογραφία τους υπήρξε τετριμμένη. Οι Ζωή Σχοινοπλοκάκη και Ελεάνα Ανδρεούδη κατάφεραν να εμφυσήσουν ζωή στο ασήμαντο έργο, που τους ανατέθηκε. Η Μάγδα Κούκου-Φέρρα είναι πάντα καλή. Καλή απόδοση είχαν και οι Έλτον Ντιμρότσι και Θανάσης Σολωμός. Οι δύο χορευτές που έλαμψαν ήταν ο Γιάννης Μητράκης και ο Αγάπιος Αγαπιάδης. Είχαν σταθερή απόδοση καθ’ όλη την διάρκεια του έργου και τους διέκρινες ακόμα και στην ομαδική τελική σκηνή, που ήταν και η καλύτερη της χορογραφίας, ενθουσιάζοντας το κοινό. Ο Αγαπιάδης εμφανίστηκε σίγουρος και καθόρισε αρκετές εικόνες. Κορυφαίος όμως στις 16 Φεβρουαρίου 2019 υπήρξε ο Μητράκης και η ευτυχία αποτυπώθηκε στο πρόσωπό του στο τελικό χειροκρότημα.
«HERRUMBRE» ΜΠΑΛΕΤΟ σε χορογραφία Nacho Duato (Νάτσο Ντουάτο).

•Κεντρική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής - Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος». Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Διάρκεια: 60’ λεπτά